تاثیرموسیقی در درمان اوتیسم، مبحث پر اهمیت و جذاب در حوزه خدمات درمانی است. در این مقاله، به بررسی آرامشی که موسیقی بر ذهن و روان افراد با اوتیسم به ارمغان می‌آورد، خواهیم پرداخت. همچنین، نقش موسیقی در کاهش اضطراب و استرس، ایجاد تمرکز و کاهش تحرک‌های نامناسب، تحریک حافظه و یادگیری، و بهبود کیفیت زندگی این افراد را بررسی خواهیم کرد. علاوه بر موسیقی، هنر های دیگری هم هستند که بر روی اوتیسم تاثیر گذارند. در محتوای “ترکیب هنر و درمان در اوتیسم” به بررسی این هنر ها پرداخته شده است.
درمان غیر دارویی برای افراد اوتیسم
استفاده از موسیقی به عنوان یک درمان غیر دارویی برای افراد مبتلا به اوتیسم، از دهه های پیش مورد استفاده و بررسی قرار گرفته است و اثربخشی آن در ارتقای آرامش ذهنی و روانی این افراد به طور چشم‌گیری ثابت‌نشده است. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد موسیقی این است که نیاز به زبان ندارد و به عنوان یک زبان جهانی فرهنگ‌ها و احساسات عمل می‌کند. افراد با اوتیسم که معمولاً دچار مشکلات در تبیین احساسات و تفاهم نقشه‌های ذهنی دیگران هستند، از موسیقی به عنوان یک راه برای ارتباط و انتقال احساسات بهره‌مند می‌شوند. به‌عنوان مثال، آهنگ‌های غمگین می‌توانند در افراد با اوتیسم احساس ترحم و همدردی را ایجاد کنند، در حالی که موسیقی با حالت آرامش‌بخش می‌تواند احساسات آرامش و رضایت را به آنان منتقل کند.
از لحاظ حسی، موسیقی به عنوان یک ابزار حسی و تحریکی مؤثر است. آوازها، آهنگ‌ها و ملودی‌ها می‌توانند حس‌ها و احساسات فرد را تحریک کنند و حساسیت‌های حسی آنها را تنظیم کنند. به عنوان مثال، موسیقی با تأثیر آرامش‌بخش می‌تواند در کاهش حساسیت به صداها و نورها به کار گرفته شود، که این موضوع برای افراد با اوتیسم که معمولاً از تحریک‌های حسی بیش از حد متأثر می‌شوند، بسیار مفید است.
ایجاد تمرکز و کاهش تحرک‌های نامناسب
موسیقی قادر است تمرکز و توجه افراد مبتلا به اوتیسم را بهبود بخشد. این اثر بر میزان تحرک‌های نامناسب نیز تأثیر مثبتی دارد و کمک می‌کند تا آنان از خشونت‌های خودآسیبی کاسته و به طور متوازن‌تر و آرام‌تر با محیط اطراف تعامل داشته باشند.
هنگامی که افراد با اوتیسم به موسیقی گوش می‌دهند یا در فعالیت‌های موسیقی شرکت می‌کنند، تمرکز و توجه آنها بهبود می‌یابد. این امر می‌تواند به آنان کمک کند تا در فعالیت‌های روزمره و تحصیلی بهتر عمل کنند. همچنین، موسیقی می‌تواند به عنوان یک ابزار قدرتمند در ایجاد تعامل با دیگران عمل کند، زیرا آهنگ‌ها و ملودی‌ها می‌توانند پلی برای ارتباط و ارائه احساسات باشند..
کاهش اضطراب و استرس با موسیقی
افراد مبتلا به اوتیسم معمولاً در معرض استرس‌ها و اضطراب‌های بیش از حدی قرار می‌گیرند که می‌تواند زندگی روزمره آنان را تحت تأثیر قرار دهد. در این مورد، موسیقی می‌تواند به صورت مؤثری در کاهش این اضطراب و استرس‌ها نقش ایفا کند.
صداهای آرامش‌بخش و ملایم، موسیقی طبیعت و موسیقی آرامش‌بخش می‌توانند فرد را به آرامش و تمرکز روانی هدایت کنند و از استرس‌های روزمره آزاد کنند. این اثر آرامش‌بخش موسیقی در بهبود وضعیت روحی و عملکرد روزانه آنها نقش بسیار مهمی دارد. با توجه به اینکه موسیقی به عنوان یک محرک آرامش‌بخش عمل می‌کند، آن را می‌توان به طور مستقیم برای کاهش اضطراب و استرس افراد با اوتیسم استفاده کرد. به عنوان مثال، گوش دادن به موسیقی قبل از یک فعالیت یا وقتی که فرد با احساس اضطراب روبرو است، می‌تواند به آنها کمک کند تا به طور طبیعی آرام شوند و بهتر با موقعیت مواجه شوند.
از لحاظ فیزیولوژیک، گوش دادن به موسیقی می‌تواند به فرآیندهای فیزیولوژیکی مانند کاهش ضربان قلب و فشار خون، تنظیم تنفس و کاهش ترشح هورمون‌های استرس مرتبط باشد. این تغییرات فیزیولوژیکی می‌تواند به کاهش حس استرس و اضطراب در افراد با اوتیسم کمک کند و وضعیت آنها را بهبود بخشد.
تقویت حافظه و یادگیری با موسیقی
موسیقی موجب تحریک حافظه و یادگیری افراد مبتلا به اوتیسم میشود. این روش درمانی، بر اساس تحقیقات و شواهد علمی، نقش مؤثری در بهبود حافظه و توانایی‌های شناختی آنها ایفا می‌کند.
با توجه به طبیعت ویژه مغز افراد مبتلا به اوتیسم، موسیقی به عنوان یک محرک قوی برای بهبود حافظه آنها عمل می‌کند. گوش دادن به موسیقی و فعالیت‌های موسیقیایی متنوع می‌تواند عملکرد حافظه کوتاه‌مدت و بلندمدت آنها را بهبود بخشد. همچنین، شناخت و یادگیری نواختن سازها و آوازخوانی به عنوان فعالیت‌های مرتبط با موسیقی می‌توانند به تقویت توانایی‌های شناختی آنها کمک کنند.
این روش درمانی می‌تواند به فرد با اوتیسم کمک کند تا اطلاعات و مفاهیم جدید را بهتر درک کند و آنها را به حافظه خود ثبت کند. برای مثال، خواندن متن‌ها و شعرهای موسیقی، فراهم‌کردن مفاهیم واژگانی و کمک به یادآوری آنها است. همچنین، نواختن سازها نیز به عنوان یک فعالیت کوشا و تحریکی، کارکرد هماهنگی دست‌ها و حرکات بدن را بهبود می‌بخشد و به تقویت حافظه عملی و تعاملی کمک می‌کند.
با توجه به تحقیقات علمی، موسیقی می‌تواند در تقویت حافظه کاری، توجه انتخابی و توانایی‌های شناختی مورد نیاز برای یادگیری در افراد مبتلا به اوتیسم مؤثر باشد. با توسعه توانایی‌های شناختی، آنها می‌توانند بهبود یابند و به طور مستقل‌تر و موفق‌تر در فعالیت‌های روزمره و آموزشی خود عمل کنند.
ایجاد فضای آرامش بخش با موسیقی
موسیقی به عنوان یک راهکار آرامش‌بخش و غیر تهاجمی، می‌تواند در ایجاد فضای آرام و مطمئن برای افراد با اوتیسم مؤثر باشد. صداها و ملودی‌های آرام و ملایم، به همراه موسیقی‌های طبیعت و صداهای آرامش‌بخش، محیطی پذیرای آرامش فراهم خواهند کرد که برای افراد با اوتیسم ارزشمند است.
برای استفاده از این روش درمانی، می‌توان به صورت فعال در فضاهای درمانی و مدارس و نیز به صورت خانگی از موسیقی استفاده کرد. توجه به سلیقه‌ها و ترجیحات شخصیتی افراد مبتلا به اوتیسم، در انتخاب نوع و سبک موسیقی بسیار مهم است. همچنین، استفاده از موسیقی زنده و فعالیت‌های موسیقیایی همچون نواختن سازها و آوازخوانی، می‌تواند اثربخشی درمان را افزایش دهد.
از طرفی، انتخاب فضای مناسب و آرام برای گوش دادن به موسیقی، تأثیر مثبتی بر تمرکز و توجه افراد مبتلا به اوتیسم خواهد داشت. ایجاد فضایی که با موسیقی و صداهای آرامش‌بخش پر شده است، به آنان امکان می‌دهد تا به خشونت‌ها و تنش‌های روزمره فرار کنند و در محیثطی آرام و آرامش بخش تاب آوری کنند.
انتهای کلام…
استفاده از موسیقی در درمان اوتیسم، منجر به آرامش ذهنی، کاهش اضطراب، تمرکز بهتر، تحریک حافظه و بهبود کیفیت زندگی میشود. موسیقی، به عنوان یک روش درمانی غیر دارویی، تأثیر مثبتی بر افراد با اوتیسم دارد.